Steeds meer mensen meten zelf de luchtkwaliteit. Er zijn individuele meters, maar ook groepen buurtbewoners die met elkaar een meetproject beginnen. Door samenwerking en uitwisseling neemt de kennis en kunde van deze burgerwetenschappers toe. Dat bleek tijdens de Samen Meten bijeenkomst voor burgerinitiatieven op 21 september 2018 bij het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu). De middag had een technische insteek en er was veel ruimte voor Show &Tell.

Joost Wesseling van het RIVM praatte de 60 deelnemers bij over het kalibreren van sensoren voor fijn stof en stikstofdioxide. ‘Goedkoop fijn stof meten gaat steeds beter en het is belangrijk om iets te doen aan de overschatting van gemeten concentraties bij hoge luchtvochtigheid’, aldus Wesseling. Daarom ontwikkelt het RIVM een correctie-algoritme voor dit probleem. Ook een burgerinitiatief uit Lent buigt zich over deze kwestie. De initiatiefnemers onderzoeken de mogelijkheid om de lucht te verwarmen om zo problemen bij hoge luchtvochtigheid te voorkomen. Joost Wesseling liet ook zien dat sensoren voor stikstofdioxide een uitgebreidere kalibratie nodig hebben. Het meten met sensoren van stikstofdioxide kost daarom meer tijd en moeite dan van fijn stof.

Professionele aanpak
Dat burgerwetenschappers het meten professioneel aanpakken, bleek tijdens de presentaties van Teus Hagen en Dieter Piëntka. Het publiek was onder de indruk van de vergelijkende metingen en statistische analyses die zij binnen hun project uitvoeren. Zij kijken met name naar fijnstofsensoren en komen tot vergelijkbare conclusies als het RIVM.

In contact met elkaar
Tijdens de netwerkmiddag legden de burgerwetenschappers veel nieuwe contacten en deelden zij hun kennis en ervaring. Veel mensen hadden hun sensorsysteem meegenomen. De technische uitdagingen van het luchtmeten stonden in veel van de gesprekken centraal. Burgerwetenschappers en RIVM-experts hebben hierdoor veel van elkaar geleerd.

Er is een groep van burgerwetenschappers en mensen van fablabs en universiteiten gevormd die zich gaat inzetten voor een website waarop burgerinitiatieven met elkaar in contact kunnen komen. Want er zijn en komen er vast meer!

De presentaties zijn beschikbaar via de links in de rechterkolom.

Samen sleutelen aan sensoren

Videoverslag van een bijeenkomst bij het RIVM van burgers die zelf met eigen sensoren de luchtkwaliteit meten. De bijeenkomst is vooral bedoeld om technische kennis en ervaringen uit te wisselen. Aan het woord komen Marita Voogt, Projectleider 'Citizen Science RIVM, AndrŽ van Maarschalkerwaard, Gezond Leefmileu Venray, Michiel Van Der Kraats, Hackair, Harmen Zijp, Meet Je Stad Amersfoort, Dieter Pientka, burgerwetenschapper, Linda Carton, Radboud Universiteit/Smart Emission, Joost Wesseling - Expert Sensoren RIVM, Egon Kastelijn, Meten Natuurlijk/Smal Zeist:,