In Hollandse luchten werkt het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) samen met de provincie Noord-Holland, diverse gemeenten en Waag Futurelab. Begin 2023 spraken de teamleden over de vraag ‘Wat heeft Hollandse Luchten binnen jouw organisatie teweeggebracht?’ Eline: “het is leuk en interessant om met sensoren te meten, en we hopen dat ons werk bijdraagt aan een gezonde en prettige leefomgeving. Allemaal zeggen we dat we er veel van leren. Maar wat dan precies? Dat heb ik vorig jaar onderzocht. Met als resultaat de publicatie:  Wat levert burgerwetenschap op? De tussentijdse resultaten van ‘Hollandse Luchten’.  Ik deel graag een aantal hoogtepunten met jullie."

Ervaringen verzamelen en beschrijven

Samen met Waag Futurelab verzamelde Eline ervaringen bij collega’s van Waag en het RIVM, bij de provincie Noord-Holland en bij de gemeenten Hilversum, Gooise Meren en BEL Combinatie. Deze ervaringen zijn gebundeld op basis van de drie doelen van Hollandse Luchten: kennis opbouwen, dialoog voeren, en handelingsperspectief verbeteren.

Kennisopbouw: Elke organisatie leert weer wat anders

Burgerwetenschap is voor sommige partijen nog best wel nieuw. We leren dan ook veel tijdens het meedraaien in Hollandse Luchten. De provincie en gemeenten leren veel over hoe ze kunnen samenwerken met inwoners. Voor Waag is het leerzaam welke onderzoeksmethode goed werkt, zoals het opstellen van een meetvraag en hoe je dat met elkaar kunt doen. En het RIVM leert in Hollandse Luchten steeds meer over de werking van sensoren. Natuurlijk geholpen door de kritische blik van bewoners die bijvoorbeeld registreerden dat de meetkastjes te hoge waarden gaven.

Dialoog: Waardevolle gesprekken ontstaan als daar ruimte voor is

In Hollandse Luchten is er bewust voor gekozen om ruimte te maken voor inhoudelijke dialoog. En we zien dit ook veel gebeuren. De provincie en gemeenten krijgen een beter beeld van de zorgen van bewoners over luchtkwaliteit en gezondheid. En die zijn heel veelzijdig. Zo is in de ene gemeente houtstook een terugkerend thema, en in de andere gemeente verkeersoverlast. Het RIVM en Waag zien dat er veel uitwisseling is tussen lokale en wetenschappelijke kennis. Beide dragen bij aan het beantwoorden van de meetvragen.

Handelingsperspectief: Het verbetert en blijft een uitdaging

Het onderzoek laat met voorbeelden zien wat samenwerkingspartners momenteel doen met de meetresultaten of de samenwerking in Hollandse Luchten. Zo geven meerdere gemeenten aan dat de zorgen die in Hollandse Luchten worden gedeeld over bijvoorbeeld houtstook het thema op de gemeentelijke agenda versterken. De provincie betrekt bewoners in de evaluatie van het Luchtmeetnet in de regio IJmond. Waag Futurelab en het RIVM zijn steeds vaker kennispartner over burgerwetenschap op nationaal en internationaal niveau en brengen daar de ervaringen uit Hollandse Luchten in.

Centraal in het vervolg van Hollandse Luchten staat het verder ontwikkelen van handelingsperspectief voor bewoners en betrokken overheden: Wat hebben zij nodig daarvoor nodig? om hun handelingsperspectieven te verbeteren? En wat kunnen de projectpartners daarin bieden? Zo werken we toe naar nog meer impact.