palmes

De metingen in het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit zijn grotendeels actief en continu. Verschillende landen, waaronder Nederland, meet ook met een passieve sampler. Een passieve sampler is een relatief goedkope methode om de luchtkwaliteit in een groter gebied in kaart te brengen.

De meest gebruikte passieve samplers zijn de Palmes diffusiebuisjes. Deze buisjes kunnen stikstofdioxide (NO2) of ammoniak (NH3) meten. De buisjes zijn ruim 7 cm lang en bevatten aan één kant een chemische stof op een gaasje die NO2 of NH3 kan binden. Door het buisje enkele weken buiten op te hangen, verzamelt de vervuilende stof zich in de chemische stof.

Met een chemische analyse kan na afloop worden bepaald wat de gemiddelde NO2- of NH3-concentratie was op de locatie waar het buisje heeft gehangen. Passieve samplers zijn dan ook  alleen geschikt om een gemiddelde concentratie over een bepaalde periode te bepalen.

Vaak worden meerdere buisjes in een houder opgehangen om de onzekerheid in de gemeten concentratie te verkleinen. De onzekerheid van NO2-metingen via Palmesbuisjes in jaargemiddelde NO2-concentraties ligt tussen de 15 en 25% [1]. Doordat deze meetmethode vaak op veel punten in een gebied wordt toegepast, levert dit ondanks de hoge onzekerheid toch nuttige en bruikbare data over de luchtkwaliteit op. Daarnaast kan de data gebruikt worden om rekenmodellen te ijken. Passieve metingen kunnen gecombineerd worden met metingen van actieve sensoren die verschillen in de tijd weergeven.

Verschillende bedrijven bieden complete meetsets aan: buisjes, analyse, rapportage en alle verzending van de buisjes en houders. Bekende leveranciers zijn Buro Blauw en Gradko

[1] Nguyen, P.L. & Wesseling, J., 2016. Metingen van stikstofdioxideconcentraties (NO2) met Palmes buisjes. Periode 2012-2015. RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) Briefrapport 2016-0089.

Bron foto: Milieudefensie.