Er zijn verschillende firma’s die gespecialiseerde (meer) professionele gassensoren voor stikstofdioxide (NO2) verkopen. Enkele van deze sensoren worden in verschillende apparaten en ontwerpen gebruikt.

In 2021 zijn de resultaten van het EU Europese unie (Europese unie) Life project VAQUUMS gepubliceerd. In dit project zijn 5 typen NO2 sensoren onderzocht in het lab en in de buitenlucht:

  • Alphasense B43F
  • Citytech 3E50
  • Membrapor C1
  • Membrapor C20
  • Envea Cairclip

Niet al deze typen komen terug op deze website. In het algemeen is de conclusie dat alle NO2 sensoren individueel gekalibreerd moeten worden en dat daarbij ook parameters als ozon, temperatuur en/of luchtvochtigheid meegenomen moeten worden. Al met al maakt dat de toepassing van de sensoren niet gemakkelijk. Meer informatie over de testen in VAQUUMS staat in het Engelstalige rapport

Het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) past zelf de Alphasense B43FNO2 in verschillende experimentele projecten toe en heeft daarvoor ook een methode voor kalibratie ontwikkeld. Bij lage concentraties, zoals in de zomerperiode, is het vaak lastig om de sensoren te kalibreren omdat de sensoren niet geschikt zijn om deze lagere buitenluchtconcentraties te meten. Wij kennen geen NO2 sensor die daartoe wel in staat is.

Alphasense NO2-B4xF (compact) en NO2-A4xF (small)

Alphasense NO2-B4xF (compact) en NO2-A4xF (small)

Volgens de leverancier van de sensoren is de B-serie specifiek ontwikkeld voor gebruik in stedelijke netwerken terwijl de A serie meer voor mobiel gebruik en binnenshuis gebruik is ontwikkeld. Momenteel wordt de  B43F in veel projecten gebruikt. 

alphasense.jpg

Bron afbeelding: Alphasense.

Volgens de specificaties is de NO2-B43F in staat om in de buitenlucht concentratie-verschillen in de orde van 5-10 ppb goed te meten. Hierbij moet wel gebruik worden gemaakt van door Alphasense geleverde ruis-arme elektronica. De NO2-A42F is minder gevoelig. Ervaringen met gebruik van deze sensoren (Waag Society, Zwitserland, JRC, RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu), DCMR) melden dat de sensoren (erg) gevoelig zijn voor luchtvochtigheid, ozon concentratie en temperatuur. Een (doorlopende) kalibratie is daarom nodig. De sensor kan met behulp van een Arduino en een externe ADC simpel worden uitgelezen.

Meer informatie: http://www.alphasense.com/index.php/products/nitrogen-dioxide-2/

Ervaring in Urban Air-Q project Amsterdam 

In het kader van Urban Air-Q Smart Citizen project aan de Waag Society zijn verschillende exemplaren van de NO2-B43F gekocht en getest. Verwijzingen naar resultaten (in het Engels)  staan op de projectpagina.

Ervaring van het RIVM

In 2016 en 2017 heeft het RIVM sensoren van type NO2-B43F getest door ze gedurende enkele maanden te vergelijken met metingen van referentieapparatuur. De resultaten zijn te vinden in een notitie. Er is nog duidelijk sprake van experimenteren omdat de resultaten van goedkope sensoren in absolute zin (nog) niet zomaar met die van officiële metingen kunnen worden vergeleken of daar een vervanging voor zijn. Aan de andere kant zijn de resultaten van de goedkope sensoren zodanig dat ze zeer de moeite waard zijn om mee te experimenteren, zowel voor het RIVMRijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu als voor burgers en overheden.

De sensordata voor NO2 die het RIVM momenteel op het Samen Meten Dataportaal toont, is gemeten met de NO2-B43F. Het RIVM past een kalibratieprocedure toe om te komen van het sensorsignaal (elektrische spanning) tot de getoonde NO2 concentratie. De sensor heeft als output elektrische spanningssignalen. Deze signalen zeggen iets over de NO2-concentratie in de buitenlucht. Hoe hoger het spanningsverschil, hoe hoger de NO2-concentratie. Maar de verhouding tussen het elektrische spanningsverschil en NO2-concentratie is voor elke individuele sensor verschillend. Per sensor moet deze verhouding dus bepaald worden om de juiste NO2-concentratie te berekenen. Dit proces heet kalibreren. Een sensor wordt aan het begin van de meetcampagne gekalibreerd door te vergelijken met officiële metingen (‘startkalibratie’), maar ook tijdens de meetcampagne wordt een sensor weer gekalibreerd  (‘nachtkalibratie’) omdat de gevoeligheid van de sensor na enige tijd verloopt. Hoe gaan deze twee kalibraties in hun werk en wat is de procedure als een sensor geen startkalibratie heeft doorlopen ? Dat wordt in deze notitie uitgelegd.

Duurtest door DCMR

De Alphasense B43F is in 2018-2019 een jaar getest om meer te weten te komen over ijking, drift en onderlinge variatie. De resultaten zijn gepubliceerd in Tijdschrift Lucht (2019-2). DCMR heeft verschillende exemplaren getest op meetstation Schiedam.

Bron foto: DCMR, Tijdschrift Lucht 2019-2

We citeren hier uit de samenvatting:

"De Alphasense B43F doet het ’s winters goed als er ook in de wintermaanden geijkt wordt. De sensor lijkt gevoelig voor hoge temperaturen en doet het ’s zomers aanzienlijk minder. Gebrek aan concentratierange tijdens de ijking speelt mogelijk een rol maar is niet de verklaring voor de matige prestaties in de zomer. Drift zou een rol kunnen spelen maar als dat al zo is valt dat in het niet bij het gebruiken van niet representatieve ijkparameters. Een continue ijking is nodig. De door RIVM ontwikkelde nachtijking blijkt goed te voldoen en kan mogelijk nog beter als de ijkperiode verkort wordt."

City Tech Sensoric NO2 3E 50

City Tech Sensoric NO2 3E 50

City Tech levert de Sensoric NO2 3E 50 serie sensoren voor gebruik in parkeergarages en algemene industriële toepassingen. Het opgegeven meetbereik is met 0-50 ppm groot en de resolutie is met 100 ppb beperkt. Volgens de fabrikant is er een gevoeligheid voor luchtvochtigheid en (in combinatie daarmee) ook voor temperatuur. De 3E 50 reageert volgens de specificaties snel op veranderingen in de concentratie. Ondanks de op papier niet zo bruikbare specificaties, met name de lage resolutie, maakt de Airbox van het ECN (zie Apparaten en kits) gebruik van sensoren van City Tech om buitenluchtconcentraties te meten. In een rapport over de metingen met Airbox in Eindhoven wordt geconcludeerd dat "de NO2-sensoren naar behoren werken om gemiddelde concentraties, windrozen en dagelijkse gang te bestuderen." Een recent vergelijkend onderzoek  toonde voor de ECN NO2 sensor een correlatie coëfficiënt van 0,9 met de referentie monitor aan.

citytech sensoriek.jpg

Bron afbeelding: Shawcity

Meer informatie: http://www.citytech.com/index.html

SGX Sensortech MiCS-2710/2714

SGX Sensortech MiCS-2710/2714

 

De MiCS-2714 is de opvolger van de MiCS -2710 en een goedkope (circa 10 EURO) zeer compacte NO2 sensor, slechts 5 x 7 x 1.55 mm groot. Met een door de fabrikant opgegeven gevoeligheid van 50 ppb (circa 100 µg/m3) lijkt de sensor niet echt geschikt om de in Nederland voorkomende NO2 concentraties zinvol te meten. Alleen op de alle slechtste dagen zal de sensor enige zinvolle variatie kunnen laten zien.

SGX sensortech

Bron afbeelding: SGX sensortech.

Meer informatie: http://www.sgxsensortech.com/sensor-selector/

SGX Sensortech MiCS 4514

SGX Sensortech MiCS 4514

De MiCS-4514 meet NO2 en CO tegelijk en is nog minder gevoelig, voor NO2 vanaf 1000 ppb. De AirPi luchtkwaliteit-kit (zie verder) maakt gebruik van de MiCS-271x sensoren. De verschillende sensoren van SGX lijken sterk op elkaar.

Meer informatie: http://www.sgxsensortech.com/sensor-selector/

SGX Sensortech MiCS-6814

SGX Sensortech MiCS-6814

De meerkanaals gassensor MiCS-6814 is onder andere gevoelig voor NO2, vanaf circa 10-50 ppb (20-100 µg/m3). Met deze door de fabrikant opgegeven gevoeligheid is de sensor niet geschikt om de in Nederland voorkomende NO2 concentraties zinvol te meten. De sensor is verder gevoelig voor onder andere koolmonoxide (CO), waterstof, ammonia en ethanol.

Meer informatie: http://www.sgxsensortech.com/sensor-selector/